Philip ter Burg
Partner | Advocaat
Stuur mij een e-mail
+31 (0)70 318 4828
Vier jaar na het Brexit-referendum, waarbij een kleine meerderheid van de kiezers (51,89%) voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de Europese Unie (EU) stemde, verlaat het VK op 31 januari 2020 officieel de EU. Slechts één week voor het einde van de transitieperiode bereikten de EU en het VK op 24 december 2020 een akkoord. Deze handels- en samenwerkingsovereenkomst (TCA) bevat de regels voor het nieuwe partnerschap tussen de EU en het VK die vanaf 2021 van toepassing zijn. De TCA omvat preferentiële regelingen op gebieden als de handel in goederen en diensten, digitale handel, intellectueel eigendom, overheidsopdrachten, lucht- en wegvervoer, energie en visserij. De TCA is op 30 december 2020 ondertekend, wordt vanaf 1 januari 2021 voorlopig toegepast en is op 1 mei 2021 in werking getreden.
Anders dan verwacht heeft de TCA er niet toe geleid dat de wateren tussen de EU en het VK tot rust zijn gekomen. Het eerste jaar van de overeenkomst werd gekenmerkt door ruzies tussen de EU en het VK over de toepassing van het Noord-Ierse protocol dat ervoor zorgt dat de EU-regels inzake het vrije verkeer van goederen en de EU-douane-unie van toepassing blijven in Noord-Ierland en dat als gevolg daarvan een de facto douanegrens creëert langs de Ierse Zee voor douanedoeleinden. Ook is er vaak discussie geweest tussen met name Frankrijk en het VK over visserijrechten en -vergunningen.
Het volume van de goederenhandel tussen het VK en de EU is sterk gedaald na de inwerkingtreding van de TCA, en blijft in 2019 onder het niveau van voor de Brexit (en voor de pandemie). Vooral kleine en middelgrote ondernemingen hebben een duidelijke daling van uitvoer naar de EU gemeld, veroorzaakt door vertragingen bij de levering en hogere kosten door bureaucratische rompslomp als gevolg van nieuwe douanevoorschriften. De voorwaarden van de TCA moeten nog volledig ten uitvoer worden gelegd, wat betekent dat de handelsbelemmeringen verder zullen toenemen naarmate meer van de overeenkomst in werking treedt. Zo is bijvoorbeeld de invoering van volledige controles op invoer uit het VK onlangs uitgesteld tot 2022.
Brexit heeft geleid tot een sterke toename van Britse bedrijven die naar Nederland verhuizen. Er zijn verschillende manieren waarop bedrijven met Brexit-impact naar Nederland verhuizen:
Met de voortdurende onzekerheid rond Brexit, bijvoorbeeld het risico dat de Britse regering artikel 16 van het Noord-Ierse Protocol en vergeldingsmaatregelen van de EU in werking stelt, is het voor u die goederen of diensten vanuit het VK naar de EU exporteert of zakenpartners of een bedrijf in het VK heeft, belangrijk om goed voorbereid te zijn op economische verstoring als gevolg van Brexit.
Het BUREN Brexit Desk team volgt de ontwikkelingen rond Brexit op de voet. Zij adviseren en informeren u over de laatste ontwikkelingen en kunnen u begeleiden bij het doorvoeren van aanpassingen door nieuwe wet- en regelgeving.
Onderaan deze pagina vindt u links naar de publicaties vanuit onze Brexit Desk. Hier kunt u in heldere taal vinden welke maatregelen mogelijk voor u van toepassing zijn en krijgt u praktisch advies hoe u het beste kunt handelen.
Partner | Advocaat
Stuur mij een e-mail
+31 (0)70 318 4828
Onze adviseurs kunnen u uiteraard ook bijstaan als u getroffen wordt door de gevolgen van de Brexit. Wij kunnen u onder andere begeleiden bij vragen als:
Financieel recht & investment management
De Brexit heeft aanzienlijke invloed op de positie van financiële instellingen in Nederland. Na ommekomst van de transitieperiode, kunnen in Nederland gevestigde vergunninghoudende financiële instellingen (zoals beleggingsondernemingen, beheerders, banken en verzekeraars) geen gebruik meer maken van een Europees paspoort. Ook de regels omtrent uitbesteding van werkzaamheden door Nederlandse financiële instellingen aan in het Verenigd Koninkrijk gevestigde dienstverleners zullen door een Brexit worden geraakt. Het kan nodig zijn om gebruik te maken van het door de Engelse toezichthouder (Financial Conduct Authority) aangeboden “Temporary Permissions Regime” of via een andere route in het Verenigd Koninkrijk dienstverlening aan te bieden. Heeft u vragen of heeft u begeleiding nodig? Neemt u dan gerust contact op met een van onze financieel recht specialisten, zij volgen de ontwikkelingen op de voet.
Fiscaal recht
Op 1 januari 2021, een jaar na het verstrijken van de Brexit-transitieperiode, zijn de gevolgen van de Brexit nog steeds merkbaar voor bedrijven die zaken doen in en vanuit het VK naar de EU en vice versa. De gevolgen zijn vooral merkbaar voor belastingen die op Europees niveau geharmoniseerd zijn, zoals de belasting over toegevoegde waarde, de sociale zekerheid en de douanerechten. Het VK wordt beschouwd als een derde land (d.w.z. niet-EU), waardoor bedrijven in principe te maken hebben met de Britse en EU-douaneregelgeving wanneer zij goederen in- of uitvoeren. Het voorgaande heeft er ook toe geleid dat Noord-Ierse bedrijven hun handelsroutes op grote schaal verlegden naar Ierland in plaats van naar het VK.
Bovendien zijn de Europese richtlijnen (bv. de moeder-dochterrichtlijn en de interest- en royaltyrichtlijn) niet meer van toepassing, wat kan leiden tot het verlies van bepaalde voordelen voor bedrijven die zaken doen in en vanuit het VK naar de EU. Onze fiscaal recht specialisten volgen de post-Brexit ontwikkelingen op de voet en kunnen u adviseren over Europese en Nederlandse fiscale en douane kwesties.
Arbeidsrecht
Uw onderneming heeft een vestiging in het VK. Wat betekent de Brexit voor de mensen die u daar in dienst heeft of die u heeft gedetacheerd naar het VK? Haalt u deze terug? En wat als u Engelse werknemers in dienst heeft in Nederland of werknemers voor u heeft werken die zijn gedetacheerd door een Engelse werkgever? Moet u dan actie ondernemen? Werkgevers dienen zich voor te bereiden op de Brexit door in kaart te brengen met wat voor werknemers/zelfstandigen ze te maken hebben. Afhankelijk van het resultaat van onderhandelingen over een handelsakkoord tussen de EU en het VK zal de Brexit mogelijk aanzienlijke arbeidsrechtelijke gevolgen hebben. Denk onder meer aan het vrij verkeer van werknemers, het vrij verrichten van diensten, socialezekerheidsrechten, arbeidsvoorwaarden (i.v.m. het werken met gedetacheerde werknemers), pensioenen, etc. Onze arbeidsrechtspecialisten kunnen u bijstaan en begeleiden bij deze vraagstukken.
Commerciële contracten en geschillen
Een centraal element van de handels- en samenwerkingsovereenkomst (TCA) is dat deze voorziet in nultarieven en nulquota voor alle goederen die tussen het VK en de EU worden verhandeld, op voorwaarde dat zij voldoen aan de passende oorsprongsregels. De TCA-oorsprongsregels zijn bedoeld om te voorkomen dat leveranciers uit derde landen de EU-invoertarieven en -contingenten omzeilen door het VK te gebruiken om hun goederen in de EU in te voeren en visa versa. Alleen goederen die van oorsprong uit het VK of de EU zijn, zullen vrij van rechten zijn en bedrijven zullen preferentie moeten claimen op aangiften, waarbij zij onder meer het bewijs moeten leveren dat de goederen aan de oorsprongsregels voldoen.
De TCA maakt het echter niet overbodig om douaneaangiften in te dienen voor EU-handel over de grenzen van het VK, noch om aan de EU-productnormen en etiketteringsvoorschriften te voldoen. Hoewel de meeste bestaande EU-productnormen aanvankelijk in het VK van toepassing zullen blijven, moeten de etiketten en andere documentatie worden aangepast om aan te geven dat het VK geen lid van de EU is. Op 1 januari 2021 is het UKCA-merkteken ingevoerd ter vervanging van het CE-merkteken voor goederen die in Groot-Brittannië worden verkocht. Om bedrijven de tijd te geven zich aan de nieuwe eisen aan te passen, zullen zij in de meeste gevallen nog tot 1 januari 2023 de CE-markering kunnen gebruiken. De CE-markering blijft verplicht voor goederen die in Noord-Ierland worden verkocht. Ook mag worden verwacht dat de productnormen voor sommige producten te zijner tijd in het VK zullen gaan afwijken van die welke in de EU worden toegepast.
Daarnaast is het van belang de bepalingen inzake geschillenbeslechting in overweging te nemen. Aan het einde van de overgangsperiode op 1 januari 2021 is de EU-verordening Brussel (herschikking), die ervoor zorgt dat de contractuele jurisdictiekeuze van partijen wordt gehandhaafd en dat beslissingen van de rechtbanken van de lidstaten in de hele EU kunnen worden erkend en ten uitvoer gelegd, niet langer van toepassing in het VK. Het VK heeft verzocht om in april 2020 toe te treden tot het Verdrag van Lugano. Het Verdrag van Lugano regelt de rechterlijke bevoegdheid en de tenuitvoerlegging van beslissingen tussen de EU, Zwitserland, Noorwegen en IJsland op soortgelijke wijze als de regels binnen de EU. De Europese Commissie, die de EU vertegenwoordigt, heeft de toetreding van het Verenigd Koninkrijk sindsdien echter geblokkeerd. Dit betekent dat commerciële partijen voorlopig zullen moeten laveren tussen de vereisten van de verschillende nationale regelingen. Voor contracten met Nederland kunnen de partijen zich beroepen op het Haags forumkeuzeverdrag 2005, dat bepaalt dat indien een gerecht bevoegd is op grond van een exclusief forumkeuzebeding, de in die procedure gegeven beslissing uitvoerbaar is in alle verdragsstaten.
Het Verdrag tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk inzake de wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke zaken van 1967 is niet langer van kracht tussen het Verenigd Koninkrijk en het Europese deel van het Koninkrijk der Nederlanden.
Op 16 juli 2021 heeft de Europese Commissie een voorstel gepubliceerd waarin wordt aanbevolen dat de EU toetreedt tot het Verdrag van 's-Gravenhage van 2019 inzake de erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse beslissingen. Dit verdrag is bedoeld om een internationaal kader voor de erkenning en tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen tot stand te brengen. Verwacht wordt echter dat het ratificatieproces veel tijd in beslag zal nemen. Dit betekent dat u zult moeten overwegen welk forum bevoegd is om geschillen te beslechten. Onze juridische specialisten volgen alle ontwikkelingen op de voet. Zij kunnen u adviseren en bijstaan in onderhandelingen en geschillen.
IP/IT en AVG
Octrooien zullen geen gevolgen ondervinden van Brexit, aangezien het Verenigd Koninkrijk een volwaardige partij blijft bij het Europees Octrooiverdrag. Vanaf 1 januari 2021 zijn EU-merken (EUTM) niet langer beschermd in het VK. Naar aanleiding van de Withdrawal Agreement Act heeft het UK Intellectual Property Office op 1 januari 2021 voor elk geregistreerd EUTM een vergelijkbaar Brits handelsmerk gecreëerd. Deze hebben dezelfde juridische status als wanneer u het had aangevraagd en geregistreerd onder de wetgeving van het VK, behouden de oorspronkelijke indieningsdatum van het EUTM, behouden de oorspronkelijke prioriteits- of UK senioriteitsdata, en zijn volledig onafhankelijke VK-merken die afzonderlijk van het oorspronkelijke EUTM kunnen worden aangevochten, toegewezen, in licentie gegeven of verlengd. Een soortgelijke regeling geldt voor in de EU ingeschreven modellen.
Wat privacy betreft, heeft de Europese Commissie op 28 juni 2021 twee besluiten inzake adequaatheid voor het VK vastgesteld - een in het kader van de Algemene verordening gegevensbescherming (GDPR) en een voor de richtlijn rechtshandhaving. Persoonsgegevens kunnen nu vrij van de EU naar het VK stromen, waar ze krachtens de GDPR van het VK een beschermingsniveau genieten dat in wezen gelijkwaardig is aan het niveau dat de EU-wetgeving garandeert. Onze IP / IT en AVG specialisten kunnen u adviseren en helpen met al uw vragen.
Fusies & Overnames
De Brexit heeft grote impact op fusie en overnametrajecten. Wat betekent de Brexit concreet voor lopende, reeds afgeronde en toekomstige transacties? Kan een voorgenomen overname worden afgebroken? Kunnen de voorwaarden van een transactie worden aangepast?
Gelet op alle onzekerheden rondom de Brexit zullen bedrijven uit het VK en bedrijven uit andere Europese lidstaten hun concurrentiepositie en de continuïteit van hun activiteiten zoveel als mogelijk willen waarborgen. Een mogelijke waarborg kan zijn het doen van strategische acquisities of het aangaan van joint ventures tussen partijen uit het VK en de EU. Zal het voor bedrijven aan beide zijden gaandeweg moeilijker worden om geschikte overnamekandidaten of partners te vinden? Zullen ingezette overname- of samenwerkingstrajecten juist versneld nog afgerond worden?Onze specialisten van de praktijkgroep Fusies & Overnames kunnen u adviseren over de impact van de Brexit op uw transacties en hoe u hier het beste mee om kunt gaan.