Maatregelen om schijnconstructies tegen te gaan

Op 1 juli 2015 is een gedeelte van de Wet aanpak schijnconstructies in werking getreden. Op 1 januari 2016 zijn weer enkele onderdelen van de wet in werking getreden. Voorts zal op 1 juli 2016 het laatste onderdeel in werking treden. Het doel van de wet is om bij te dragen aan het voorkomen van oneerlijke concurrentie tussen bedrijven, het versterken van de rechtspositie van werknemers en aan een beloning voor werknemers, conform wet- en regelgeving, cao of afspraken bij individuele arbeidsovereenkomst. In deze alert lichten wij enkele belangrijke onderdelen van de Wet aanpassing schijnconstructies nader toe.

Ketenaansprakelijkheid
Een belangrijk onderdeel van de Wet aanpak schijnconstructies is ketenaansprakelijkheid. De Wet aanpak schijnconstructies beoogt misbruik van ketenconstructies tegen te gaan. Een keten ontstaat door uitbesteding van werk. Verschillende bedrijven voeren ieder een deel van werk of een opdracht uit. Misbruik ontstaat door lange ketens waarbinnen werk wordt uitbesteed waardoor de opdrachtgever een verminderde verantwoordelijkheid voelt voor het adequaat voldoen van de geldende arbeidsvoorwaarden in de keten, omdat hij de feitelijke arbeid laat verrichten door werknemers van een aannemer of opdrachtnemer. Gebleken is dat zich situaties voordoen waarin een werknemer te weinig loon of helemaal geen loon ontvangt. De Wet aanpak schijnconstructies biedt werknemers ruimere mogelijkheden om verschuldigd loon te kunnen ontvangen. De werkgever en de opdrachtgever van de werknemer zijn nu hoofdelijk aansprakelijk ter zake onderbetaling of het geheel uitblijven van betaling van het verschuldigde loon. Als de vordering door de werkgever of opdrachtgever niet wordt voldaan dan kan de werknemer hogere schakels in de keten volgtijdelijk aanspreken, van beneden naar boven.

Openbaarmaking inspectiegegevens
Een ander gevolg van de Wet aanpak schijnconstructies is dat, in het kader van transparantie, inzage gegeven wordt in het nalevingsgedrag en prestaties van bedrijven als het gaat om de regels inzake arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden waarop de Inspectie SZW toezicht houdt. De Inspectie SZW kan bijvoorbeeld openbaar maken dat een bedrijf een boete opgelegd heeft gekregen wegens het niet naleven van de regels inzake arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden.

Girale betaling
Sinds 1 januari 2016 is de werkgever verplicht om tenminste het wettelijk minimumloon aan de werknemer giraal uit te betalen. De aanleiding hiervoor is dat contante loonuitbetaling fraudegevoelig is. Bij girale betaling wordt het voor de Inspectie SZW makkelijker om na te gaan of het minimumloon daadwerkelijk is uitbetaald. De Wet Minimumloon en Minimumvakantiebijslag verplicht niet tot girale uitbetaling van vakantiebijslag.

Verrekeningen en inhoudingen
Artikel 7:632 Burgerlijk Wetboek biedt onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid aan de werkgever om zijn schuld ter zake het uit te betalen loon te verrekenen met een vordering op een werknemer. Op dit moment is de grens aan verrekening gesteld op de beslagvrije voet. Vanaf 1 juli 2016 zijn verrekeningen met en inhoudingen op het loon slechts toegestaan over het gedeelte van het loon boven de grens van het wettelijk minimumloon. Het verbod tot verrekening met het wettelijk minimumloon strekt zich niet uit tot de wettelijke minimumvakantiebijslag.

Loonstrook
De eisen waaraan een loonstrook moet voldoen zijn opgenomen in artikel 7:626 Burgerlijk Wetboek. Om beter inzicht te krijgen in de betalingen ten gunste van de werknemer dienen de bedragen waaruit het loon is samengesteld en eventuele inhoudingen op het loon nader te worden gespecificeerd.
Indien u meer wilt weten over deze wijzigingen en wat dit voor u betekent, kunt u contact opnemen met Suzan van de Kam of Maaike Postma.