Wet arbeidsmarkt in balans vandaag aangenomen door de Eerste Kamer

In onze eerdere alerts hebben wij stilgestaan bij de behandeling van het Wetsvoorstel arbeidsmarkt in balans (“Wab”) die op 5 februari jl. met een meerderheid gevormd door VVD, CDA, D66, ChristenUnie, SGP en Forum voor Democratie door de Tweede Kamer is aangenomen.

Een meerderheid van de Eerste Kamer stemde vandaag in met de wet die moet zorgen voor meer evenwicht op de arbeidsmarkt tussen vaste en flexibele contracten. De fracties van SGP, ChristenUnie, Fractie-Duthler, VVD, CDA, D66 en OSF stemden voor, de fracties van PvdA, GroenLinks, PvdD, 50PLUS, SP en PVV stemden tegen. 

Voor een overzicht van de wijzigingen die de Wab teweeg zal brengen verwijzen wij u naar onze eerdere alert van 14 november jl. 

De meeste bepalingen van de Wab zullen op 1 januari 2020 inwerking treden. Alleen de voorgestelde pensioenregeling om een pensioen voor payrollkrachten te regelen dat gelijkwaardig is aan de pensioenregeling van werknemers die in dienst zijn, hoeft pas te worden gerealiseerd in 2021. 

Op voorhand was de steun van de senaat voor de Wab allerminst zeker. Vorige week werd in de Eerste Kamer echter al duidelijk dat minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Wab door de senaat zou krijgen. De coalitiepartijen en de SGP meldden toen in te zullen stemmen met de nieuwe wet.

De Eerste Kamer was vooral beducht voor het zogenaamde ‘waterbedeffect’ als gevolg van de Wab. Daarmee werd bedoeld dat door de ene flex-vorm strenger te reguleren (payrolling en oproepkrachten), werkgevers zouden vluchten naar een andere vorm (inhuur van zzp-ers). 

In dit kader hebben VVD en CDA vorige week een motie ingediend waarin minister Koolmees is verzocht om voor de zomer van 2019 te komen met de uitwerking van voorstellen voor nieuw zzp-beleid gericht op een adequate bescherming van de zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt en maatregelen gericht op het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Deze motie is vandaag door de Eerste Kamer aanvaard, alleen de fracties PVV en 50PLUS stemden tegen. 

Ook de motie van de SGP ten aanzien van ontslag als gevolg van werkweigering in verband met gewetensbezwaar werd aanvaard, alleen de PVV stemde tegen deze motie. Dit betekent dat ontslag als gevolg van werkweigering in verband met gewetensbezwaar geen onderdeel kan zijn van de nieuwe cumulatiegrond.

Overgangsrecht
In beginsel heeft de Wab onmiddellijke werking. Dit betekent dat per 1 januari 2020 het nieuwe recht zal gelden. Dit is bijvoorbeeld het geval ten aanzien van de bepalingen omtrent de ketenregeling en de transitievergoeding voor tijdelijke overeenkomsten die van rechtswege eindigen. Vanwege de onmiddellijke werking van de Wab is het nu al mogelijk om te anticiperen op de Wab. 

Tot slot
Zoals hierboven weergegeven zal de Wab al snel inwerking treden. Indien wij behulpzaam kunnen zijn of indien u naar aanleiding van het bovenstaande vragen heeft dan kunt u contact opnemen met Suzan van de Kam, Sophie Umans of één van onze andere arbeidsrechtspecialisten.