Concurrentiebeding alert | Juni 2023

Modernisering concurrentiebeding
Volgens minister van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werkt het concurrentiebeding momenteel onnodig beperkend. Het kabinet heeft daarom het voornemen de huidige regels met betrekking tot het concurrentiebeding te hervormen. Hoe zit de huidige wetgeving in elkaar en wat gaat veranderen?

Het concurrentiebeding en relatiebeding
Een concurrentiebeding biedt de mogelijkheid concurrerende werkzaamheden van de werknemer na afloop van de arbeidsovereenkomst in te perken. In de praktijk wordt naast een concurrentiebeding vaak ook een relatiebeding overeengekomen. Een concurrentiebeding verbiedt de ex-werknemer een (vergelijkbare) functie te bekleden bij een concurrent. Het relatiebeding verbiedt niet het indienstreden bij een concurrerende onderneming, maar het benaderen van klanten/relaties van de voormalige werkgever.

Huidige bepalingen concurrentiebeding
De juridische basis van het concurrentiebeding wordt gevormd door artikel 7:653 BW. In dit artikel zijn momenteel de volgende bepalingen rondom het concurrentiebeding opgenomen:

• Een concurrentiebeding is alleen geldig wanneer het beding schriftelijk is overeengekomen met een meerderjarige werknemer.
• In een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan een concurrentiebeding alleen worden opgenomen wanneer gemotiveerd kan worden dat het beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.
• De werkgever kan aan een concurrentiebeding geen rechten ontlenen, indien het eindigen of niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever zelf.
• De rechter kan een concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk vernietigen indien in verhouding tot het te beschermen belang van de werkgever, de werknemer door dat beding onbillijk wordt benadeeld. De bewijslast hiervoor ligt wel bij de werknemer.
• De rechter kan tevens bepalen dat de werkgever aan de werknemer, wanneer de werknemer in belangrijke mate wordt belemmerd om anders dan in dienst van de werkgever werkzaam te zijn, voor de duur van de beperking een vergoeding moet betalen.

Nieuwe regels concurrentiebeding
In 2021 is in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzoek gedaan naar de werking van het concurrentiebeding in de praktijk. In het onderzoeksrapport is het probleem gesignaleerd dat veel concurrentiebedingen zodanig breed geformuleerd zijn dat het tot een ongerechtvaardigde beperking van werknemers kan leiden. Dit raakt het goed functioneren van de arbeidsmarkt, omdat werknemers hierdoor beperkt worden in het wisselen van baan en werkzaam te blijven binnen hun expertise en specialisme. Het kabinet acht het van belang het onnodige gebruik en houden van werknemers aan een concurrentiebeding te voorkomen om zo de optimale arbeidsallocatie en arbeidsmobiliteit niet in de weg te staan.

Met het oog op de hierboven geschetste problematiek bereidt de minister een wetsvoorstel voor ter hervorming van het concurrentiebeding. Uit de brief van de minister aan de Tweede Kamer van 2 juni 2023 blijkt dat de volgende aanpassingen deel uit maken van deze voorgenomen hervorming:

• het concurrentiebeding wordt wettelijk begrenst in duur;
• bij het opnemen van het concurrentiebeding moet het geografisch bereik worden opgenomen, gespecificeerd en gemotiveerd;
• bij het opnemen van het concurrentiebeding zullen werkgevers ook bij arbeidsovereenkomsten van onbepaalde tijd ‘het zwaarwichtig bedrijfsbelang’ van het opnemen van een concurrentiebeding moeten motiveren;
• bij het inroepen van het beding zal een werkgever in beginsel een vergoeding moeten betalen, vastgesteld op een bij wettelijk voorschrift bepaald percentage van het laatste verdiende salaris van de werknemer.

Contracten aanpassen
De uitwerkingen van de bovenstaande voorgenomen regels en wanneer deze gaan gelden is nog niet bekend. De minister verwacht het wetsvoorstel eind 2023 aan te bieden voor internetconsulatie. Vooralsnog is niet bekend of de aanpassingen ook zullen gelden voor reeds bestaande concurrentiebedingen. We zullen u op de hoogte houden.