De General Counsel is veelal een (morele) procesbewaker

Donderdag 30 maart jl. vond het jaarcongres 2023 van General Counsel Nederland plaats. Een van de round tables tijdens dit congres ging over de do’s en don’ts voor General Counsels bij herstructureringen ingeval van crises. We lichten enkele discussiepunten tijdens deze round table uit.

De rode draad van de discussies tijdens de round table was wel dat de General Counsel niet alleen de juridische inhoud moet bewaken, maar vooral ook het proces tijdens herstructureringen ingeval van (unforeseen) crises. Een korte bloemlezing.

Vastlegging van het proces/besluiten
Het wordt alom verstandig geacht om het herstructureringsproces – en de in dat proces genomen besluiten – schriftelijk vast te leggen. Vaak wordt echter vergeten om ook de achtergrond van het besluit of de feiten op basis waarvan het besluit is genomen, mee te nemen in de schriftelijke vastlegging. Dat kan bijvoorbeeld door bij de overwegingen in het besluit deze achtergrond op te nemen. Daar kan echter tegenin worden gebracht dat schriftelijke vastlegging geen doel op zich moet worden dat de voortgang van het herstructureringsproces zou kunnen hinderen. Eventuele discussie waarom een besluit destijds zo is genomen wordt met een goede schriftelijke vastlegging wel aanzienlijk verkleind. Het risico op aansprakelijkheden vermindert navenant.

De General Counsel is de (morele) procesbewaker van een herstructurering
Tijdens de round table is ook de stelling naar voren gebracht dat de General Counsel de (morele) procesbewaker is van een herstructurering. In dat kader dient de General Counsel zich niet alleen te richten op de juridische inhoud, maar vooral ook alle belangen van de stakeholders scherp te houden. Bovendien zou de General Counsel alle stakeholders aangesloten dienen te houden bij het herstructureringsproces.  Daarmee zouden verrassingen worden voorkomen met alle mogelijke (juridische) gevolgen van dien.

Interessant aan de round tables was dat de General Counsel zich ook steeds meer als morele procesbewaker ziet. Dat betekent concreet dat de General Counsel bijvoorbeeld tijdig zou moeten onderkennen wanneer een intern advies nog volstaat over de aanpak van een crisis of dat er toch een extern advies moet worden ingewonnen. Tijdens het congres werd als voorbeeld genoemd dat de NAM destijds aan haar eigen ingenieurs had gevraagd om advies uit te brengen over de vraag of de gaswinning zou leiden tot aardbevingen in Groningen. Het advies van deze ingenieurs was dat dat niet het geval was.  Dat bleek toch anders te liggen en het advies van deze ingenieurs was vooral gekleurd door eigenbelang. Een General Counsel als morele procesbewaker zou deze aspecten tijdig moeten onderkennen, hierover in gesprek gaan en/of extern en onafhankelijk advies moeten inwinnen.

Aan de andere kant van de discussie over de General Counsel als (morele) procesbewaker staat het argument dat de General Counsel het grotere geheel niet uit het oog moet verliezen. Daarbij kan het voorkomen dat er op individueel niveau nadeel kan worden ondervonden van een herstructureringsproces. Waar gehakt wordt vallen spaanders. Bovendien zou een General Counsel moeten voorkomen dat er vertraging optreedt door te veel te willen bewaken. Al met al heeft de General Counsel een uitdagende rol als octopus in een (unforeseen) crises.

Dit artikel is eerder verschenen in de GCN's General Counsel NL Nieuwsbrief