Noodpakket economie en banen 2.0 – Arbeidsgerelateerde maatregelen met betrekking tot het coronavirus

Het huidige noodpakket banen en economie loopt af op 1 juni 2020. Het kabinet heeft vandaag aangekondigd dat het noodpakket met drie maanden wordt verlengd, maar wel met gewijzigde voorwaarden. Het is volgens het kabinet namelijk niet meer realistisch dat met overbruggingsmaatregelen een groeiend aantal ontslagen en faillissementen wordt voorkomen. De economie zal zich moeten aanpassen aan een nieuwe realiteit.

Hieronder behandelen wij de belangrijkste arbeidsgerelateerde wijzigingen en nieuwe regelingen, zoals aangekondigd door het kabinet in de Kamerbrief Noodpakket 2.0.

Verlenging en aanpassing regeling tegemoetkoming loonkosten (NOW)
De verlengde NOW-regeling hanteert dezelfde systematiek van tegemoetkoming (zie in dit verband ook ons eerdere Alert). Naar verwachting kunnen ondernemers die minstens 20% omzetverlies verwachten vanaf 6 juli 2020 een tegemoetkoming in de loonkosten aanvragen bij het UWV over de periode juni, juli en augustus. De omzetdaling wordt vastgesteld over een driemaandsperiode die start op 1 juni, 1 juli of 1 augustus, waarbij voor aanvragers die voor de tweede keer een beroep doen op de NOW de omzetperiode moet aansluiten op de periode gekozen in het eerste tijdvak. De referentiemaand voor de loonsom wijzigt van januari naar maart (peildatum 15 mei) van dit jaar. Verder worden de volgende wijzigingen doorgevoerd:

• Korting bij aanvragen van bedrijfseconomisch ontslag: Bedrijven krijgen de mogelijkheid om zich aan te passen aan de nieuwe economische realiteit; de subsidie voor ontslagaanvragen om bedrijfseconomische redenen zal bij de afrekening niet langer voor 150%, maar voor 100% gecorrigeerd worden met de hoogte van de loonsom van de werknemers waarvoor ontslag is aangevraagd. Het gaat hierbij om ontslagaanvragen die in de periode 1 juni t/m 31 augustus 2020 worden ingediend. Hierdoor krijgen bedrijven de mogelijkheid om zich aan te passen aan de nieuwe economische realiteit. De huidige ontslagbescherming blijft uiteraard bestaan, evenals de verplichtingen uit de Wet melding collectief Ontslag. Bedrijven verklaren bij de nieuwe NOW-aanvraag ook dat zij overleggen met vakbonden als zij voor meer dan 20 medewerkers bedrijfseconomisch ontslag willen aanvragen.
   
• Dividend- en bonusuitkeringen en inkoop eigen aandelen: Een bedrijf dat gebruik maakt van de NOW mag over dit jaar geen winstuitkering aan aandeelhouders doen, geen bonussen aan het bestuur en de directie uitkeren en geen eigen aandelen inkopen.
   
• Scholing: Voor werkgevers geldt aanvullend een inspanningsverplichting om hun werknemers te stimuleren om aan bij- of omscholing te doen. Ter ondersteuning komt het kabinet met een nog verder uit te werken crisispakket “NL leert door”, bestaande uit ontwikkeladviezen en online scholing, en met een focus op arbeidsmarktrelevante loonbaanstappen.
   
• Opslag: De vaste (forfaitaire) opslag wordt verhoogd van 30 naar 40 procent. Daarmee levert de NOW ook een bijdrage aan andere kosten dan de loonkosten.
   
• Seizoenswerk: Om seizoensbedrijven en hun werknemers verder tegemoet te komen, is besloten om een aanpassing te maken in het eerste subsidietijdvak van de NOW. Indien de loonsom van maart tot en met mei hoger is dan de loonsom van driemaal januari wordt de loonsom van maart tot en met mei als uitgangspunt genomen voor de berekening van de subsidiehoogte bij vaststelling. De loonsommen van april en mei worden vervolgens gemaximeerd op de loonsom van maart (peildatum 15 mei). De aanpassing wordt automatisch bij de subsidievaststelling toegepast bij aanvragers voor wie dit voordelig uitpakt. Hiermee worden ook andere bedrijven en organisaties geholpen die een hogere loonsom hebben in de maanden maart, april en mei dan in januari.

Verlenging en aanpassing TOZO
De nieuwe ‘Tozo 2’-regeling zal een partnerinkomenstoets bevatten. Dit betekent dat alleen huishoudens met een inkomen onder het sociaal minimum onder Tozo 2 aanspraak kunnen maken op een tegemoetkoming in het levensonderhoud.

Ondersteuning blijft ook mogelijk in de vorm van een lening (maximaal EUR 10.157) voor bedrijfskapitaal, tegen een verlaagd rentepercentage. Daarnaast worden zelfstandig ondernemers in de verlengde regeling gevraagd om te verklaren dat er bij hun bedrijf geen sprake is van surseance van betaling of dat het bedrijf in een staat van faillissement verkeert.

Tijdelijke Overbruggingsregeling voor Flexibele Arbeidskrachten (TOFA)
Voor flexwerkers die werkloos zijn geworden en niet voldoen aan de voorwaarden voor WW of bijstand wordt de TOFA voorgesteld.  De TOFA komt neer op een vaste tegemoetkoming van EUR 600 per maand voor drie maanden. Deze tegemoetkoming is voor mensen die in februari minimaal EUR 500 bruto verdienden, maar dat bedrag in april met minimaal de helft zagen teruglopen. Wie in april desondanks meer dan EUR 600 bruto verdiende, ontvangt geen tegemoetkoming. Ook mag de aanvrager geen aanspraak hebben gemaakt op een andere inkomensvoorziening, zoals bijstand. Of de TOFA er komt is echter nog niet zeker. Het kabinet heeft twijfels bij de invoering ervan en wil hierover in gesprek met de Tweede Kamer.

Tegemoetkoming Vaste Lasten MKB
MKB-ondernemers in onder meer de horeca, recreatie, evenementen, kermissen, podia en theaters krijgen - bovenop de tegemoetkoming loonkosten (NOW) - een belastingvrije tegemoetkoming om hun vaste materiële kosten te kunnen betalen. Bedrijven krijgen afhankelijk van de omvang van het bedrijf, de hoogte van de vaste kosten en de mate van omzetderving (minimaal 30%) een tegemoetkoming voor hun vaste lasten tot een maximum van EUR 20.000 voor de komende drie maanden.